„Migający mózg. Konstrukcje klasyfikatorowe polskiego języka migowego z perspektywy neurobiologicznej” — roczny (2013) projekt finansowany przez Fundację na Rzecz Nauki Polskiej w ramach programu INTER

Celem projektu jest przeprowadzenie interdyscyplinarnych badań dotyczących statusu predykatów klasyfikatorowych w języku migowym. Planowane analizy łączą wiedzę z zakresu lingwistyki teoretycznej z metodami funkcjonalnego neuroobrazowania ośrodkowego układu nerwowego. Projekt jest prowadzony we współpracy z dr. Pawłem Boguszewskimi i dr. Arturem Marchewką z Instytutu Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego. Badaniu będą podlegać wysoce ikoniczne elementy leksyki polskiego języka migowego — predykaty klasyfikatorowe, a w szczególności to, czy ich natura jest bardziej językowa, czy gestowa. Predykaty te, w tekście migowym zastępujące leksykalne czasowniki, nie są bowiem skonwencjonalizowanymi znakami o stałej formie, a raczej swego rodzaju “scenkami” oddającymi przemieszczanie się obiektów świata rzeczywistego za pomocą ruchów rąk w przestrzeni migania. Zdaniem niektórych badaczy gestowy charakter predykatów klasyfikatorowych sprawia, że ich użycie wiąże się ze znacząco wyższą aktywnością prawej półkuli mózgu niż w wypadku innych konstrukcji migowych. Domniemanie to nie zostało jednak wystarczająco precyzyjnie potwierdzone w badaniach neurobiologicznych. Celem projektu „Migający mózg” jest zatem weryfikacja następującej hipotezy: jeśli status predykatów klasyfikatorowych w systemie języka migowego rzeczywiście różni się zasadniczo od statusu typowych czasowników, aktywacja mózgu związana z percepcją każdej z tych klas powinna odzwierciedlać taką różnicę. W szczególności interesująca wydaje się w tym zakresie rola prawej półkuli mózgu (wyspecjalizowanej w rozpoznawaniu kształtów, rozmiarów i rozmieszczenia obiektów wizualnych). W celu weryfikacji powyższej hipotezy grupa osób głuchych zostanie poddana badaniu metodą funkcjonalnego rezonansu magnetycznego (fMRI – functional Magnetic Resonance Imaging). Na gruncie polskim jest to przedsięwzięcie pionierskie, które pozwoli namwnieść nowe argumenty do międzynarodowej dyskusji dotyczącej tego, czy — i w jakiej mierze— komunikacja migowa powinna być uważana za prosty odpowiednik komunikacji fonicznej (tyle że wyartykułowany za pomocą rąk, a nie narządów mowy).